• АҚПАРАТ АҒЫНЫ
• 27 Шілде, 2020

Жарты әлемді жаулаған Шыңғыс ханның қолбасшылары кімдер?

Жалайыр Мұқылай - әскердің оң қанатының сардары Тайшығұт (тарақты) Бауыршы - әскердің сол қанатының сардары Наяқа - барын руы Сүбетай - жалайыр Жебе (Жорғатай) - ыссығұт (ыссық) Борақұл - қонырат Тоғышар - қоңырат Алшы - қоңырат, Шыңғыс Қағанның бәйбішесі Бөртенің інісі Тоты Тұлға - найман Шыңқай - керей Болғай - керей Шеге Құтлық - алшы татар алшын Қоршы Жармұқан - жатжұрат (қызай), Жамұқаның туысы Қетбұқа - найман, Құлағұ (Қалеке) әскерінің бас қолбасшысы болды Желме - жалайыр Жаршы - манғұт Құбылай - манғұт Құлдар - орғұт Қолқұс - уақ Күнбұқа - уақ Айбұқа - уақ Ахмет - қаңлы Құбылай хан әскерінің бас қолбасшысы болды Асан - қаңлы Баян - қыпшақ Гемянбек - қыпшақ Көксу Сарбақ - найман. Көксу Сарбақ найман әскерінің бас қолбасшысы болды. Ол Шыңғыс қағанға қарсы көп соғысты. Қаған оның әскери қолбасшылық қабілетін ерекше бағалайтын Баян Бұқа - меркіт Маржатай - меркіт Тоқтай - меркіт Сартақ - жалайыр Бала - жалайыр Алақұс - уақ Тегін - керей Бұғыл - жалайыр Шәмші - қыпшақ Манғасыр - жалайыр Бұқым - қаңлы Алтын - жалайыр Сәді - Дойт Нанқатай - найман Бектемір - қыпшақ Олжейті - қыпшақ Қалтай - арғын Шешен - арғын Асан Бұқа - қаңлы Байжу - жалайыр, 1231 жылы Кавказ бағытындағы соғыста, Сұлтан Жалел ад Динді женген Тоқтай - қият Елтемір - қыпшақ Доржыбай - жалайыр Темір Тәжі - қаңлы Тайбұқа - қоңырат Шыңту - қаңлы Арын - керей Тайбұқа - баяғұт (байбақты) Елубай - бесғұт (бестаңбалы) Кендебай - кенегес Осы аталған батыр қолбасшылардың барлығы, түмен басылар яғни он мыңнан жоғары әскерлерге қолбасшылық жасаған баһадүрлер. Қарап отырсақ барлық түменбасылар, әскербасылар өзіміздің ата бабалалымыз. Доржсүрен, Тувшинбаяр, Отгонцецех, Эрдемцех деп аталатын бөтен, шивей халха, немесе қытай манжурдың бірде бір батырының аты жөнін көріп отырған жоқпыз. Бәрі өзіміздің батыр қолбасшылары Бірақта орыстың өтірік тарихы, тізімдегі жалайыр, найман, керей, меркіт, дулат, қоңырат, арғын, албан, ыссық, уақ, манғыт, қият, алшын, суан, тарақты, деген ҚАЗАҚТЫҢ сол замандағы ру тайпаларын шивей халха, манжур тунгустан тараған, деп жоғарыдағы батырлар мен бірге, Шыңғыс Қағанның тарихын бүгінгі шивей халха монголға жазып отыр. Сол себепті, шивей халхалар жоғарыдағы батырларды "бұл біздің халха монголдың батырлары", деп әлемге орыстың өтірік тарихын жар салып жариялауда Нұржан Баймаханбеттің фейсбук парақшасынан