• Таным
• 19 Сәуір, 2021

Аргентавис – әлемдегі ең үлкен құс

Әлемде ең, ең деген нәрселерді көп естіп жатамыз. Мәселен, «ең үлкен көл, ең ұзын сарқырама немесе ең жыртқыш аң» деген сынды. Әр тірі организмнің немесе әр құбылыстың өзіндік шыңы болады екен. Мысалы, тарихтағы ең үлкен құс жайлы естіп көріппе едіңіз? Ол Аргентавис деп аталады. Аргентавис латынның атауынан шыққан, сөзбе-сөз «ұлы аргентиналық құс» деп аударылады.  Бұл атау Аргентавис - тарихтағы ең үлкен ұшатын құс деп аталған екен.

Аргентавис түрінің құстары шамамен 7 миллион жыл бұрын Оңтүстік Америкада өмір сүрген. Олардың көлемі бізге жеткен жазбаларға қарағанда, шынымен де өте үлкен болған екен. Тарихтағы ең үлкен құстың салмағы шамамен 70 келіні құрады. Ал қанаттарының ұзындығы 7 метрге дейін жеткен. Бұл қазіргі заманғы ең үлкен құсқа қарағанда екі есе көп. Аргентавис бұтақта да қоныстана алады. Бірақ, қалыңдығы мен беріктігі бойынша қолайлы 2 метрден асатын бұтақ таба алса ғана . Ғалымдар ұшу кезінде алып құс максималды жылдамдықты 70 км / с-қа дейін жеткізе алады деп санайды. Аргентавис жыртқыш болған. Егер ол бүгін өмір сүрсе, оңай аң аулай алады. Бірақ 7 миллион жыл бұрын ешқандай адамдар болған жоқ, ал құс орта және тіпті ірі сүтқоректілерді қазіргі бүркіттер сияқты өрісте кеміргіштерді аулағандай аулады. Ғалымдардың пайымдауынша, Аргентависке сегіз жарым шаршы метрлік үлкен қанаттарының кеңістігі ықпал еткен ұшу ұнайтын. Ауыр дене салмағын көтеру үшін құс 40 км / сағ жылдамдықты жылдамдатуы керек еді. Сондықтан Аргентавияның аяғы өте мықты болуы керек. Ежелгі дәуірде бұл құс ең қорқынышты жыртқыштардың бірі болғанына күмән жоқ. Өйткені жер тарихындағы ең үлкен ұшатын тіршілік иелері - бауырымен жорғалаушылар класына жататын птерозаврлар осыдан 60 миллион жылдай бұрын жойылып кеткен. Сондықтан Аргентавия құрлықта өмір сүретіндердің көпшілігіне қауіп төндіріп, көк аспанда билік жүргізген құстардың бірі екен.

Құралай ЖАНДАРБЕК